Lezers favorieten: Bruce Lee – Return to Fury (C64)

Bruce Lee is bekend als een acteur in Martial Arts films. Hij groeide in de jaren zeventig uit tot een invloedrijk icoon en ook na zijn vroege dood in 1973 bleef hij populair. Het was dan ook niet vreemd dat hij in de jaren 80 nog altijd waanzinnig populair was en zijn films werden frequent uitgezonden op de nationale televisie. Ik herinner me zijn films, maar ook de stickerboeken; we leefden tenslotte in de jaren 80! Je stelde toen als ster niets voor als je niet een eigen stickerboek had. Als jonge jongen was ik niet bezig met het feit dat dit een Chinees-Amerikaans acteur was, die voor velen een brug sloeg tussen “het oosten” en “het westen”. Hij was gewoon cool! Met mijn broer stoeide ik in Bruce Lee stijl: de “wooo’s” en “haaaaoohh’s” vlogen je om de oren. Het was een begrip. Een icoon die zich manifesteerde in de pop cultuur van de jaren 70 en 80.

“Hoe geweldig is het dan om als kind mee te maken dat twee van jouw meest belangrijke werelden, televisie en video games, samen komen?”

Dennis Seeger – Supermarktmanager en retro games verzamelaar
Bruce Lee’s ouders kwamen uit Hong Kong. Zij waren beide opera-acteurs en door een speling van het lot waren zij op tournee in de Verenigde Staten toen Bruce Lee werd geboren. Hij werd in 1940 geboren in Chinatown, San Francisco, wat hem een Amerikaans geboortecertificaat opleverde. Door de connecties van zijn ouders met de filmwereld in Hong Kong kreeg Bruce Lee regelmatig rollen toebedeeld. Zijn eerste optreden was in Golden State Girl, een film uit 1941. Bruce was destijds nog slechts een baby. Maar op zijn 18e had hij al gespeeld in 20 films!

Op zijn 12e ging hij naar een Engelstalige school. Hong Kong was destijds nog een Britse kolonie. Hong Kong in die tijd werd geteisterd door straatbendes. Bruce Lee begint met zijn vrienden samen eigen bende, om zich te kunnen verdedigen tegen het gevaar van buitenaf. Iets wat geregeld leidde tot gevechten. Op zijn 15e begint Bruce Lee aan zijn Kung-Fu onderwijs. Hij raakte er zeer bedreven in en zijn meester Yip Man stimuleerde Bruce Lee om niet meer deel te nemen aan straatgevechten, maar deze energie juist te gebruiken in competitieve wedstrijden. Dit plan was echter niet geheel succesvol. Mede door zijn gedrag en slechte schoolprestaties werd hij overgeplaatst naar een andere school. Daar maakte hij kennis met het westerse boksen en ging hierin trainen.

In 1957 werd hij in Hong Kong amateurkampioen boksen. De straatgevechten, al dan niet georganiseerd, hielden echter aan en leidde tot een conflict met een gevreesde familie. Uiteindelijk besloten zijn ouders hem naar familie in de Verenigde Staten te sturen. Iets wat zijn Amerikaanse ‘birth certificate’ mogelijk maakte. Daar werd hij ontdekt door zijn demonstraties in de vechtkunsten. Het leverde hem in eerste instantie de rol van Kato op in de serie The Green Hornet. Deze serie leidde uiteindelijk tot een connectie met Raymond Chow van Golden Harvest, gevestigd in Hong Kong. Samen maakte zij The Big Boss (1971), Fist of Fury (1972) en Way of the Dragon (1972). Daarna begon Bruce Lee zelf te produceren, maar tijdens de opname van zijn eerst film Game of Death werd hij gevraagd door het grote Warner Brothers. Lee stopt tijdelijk met zijn eigen film en gaat vervolgens meewerken aan Enter The Dragon (1973). Dit werd een groot succes en wordt tot op heden door velen nog altijd gezien als de meest invloedrijke martial arts film aller tijden.

De status als idool is vervolgens een feit. En hoe geweldig is het dan om als kind mee te maken dat twee van jouw meest belangrijke werelden, televisie en video games, samen komen? Want dat is wat er gebeurde in 1984, toen Datasoft de game Bruce Lee uitbracht. Bruce Lee is deels platformer, deels beat ‘em up. Je speel zelf als Bruce Lee, en in het spel zijn er telkens twee tegenstanders in een scherm: ninja en yamo. Het spel heeft nog geen scrolling, je loopt een scherm uit, en vervolgens wordt het nieuwe scherm ingeladen. Maar de graphics zijn zeer goed. 1984 was nog niet ver in de lifespan van de Commodore 64, maar toch was dit een game met goede en kleurrijke graphics. Dat was echt nog niet bij elke game het geval, en daardoor stak de game duidelijk af van vele andere games op de markt.

De gameplay is duidelijk: vrijwel elk scherm laat lampionnen zien. Deze kun je verzamelen. Meestal is dit ook een vereiste om naar het volgende scherm te kunnen. Je springt van platform naar platform, maar dit wordt naar mate de game vordert steeds uitdagender en er worden ook steeds andere hindernissen opgeworpen. Tevens word je ook nog eens regelmatig uitgedaagd door je twee tegenstanders. Het leuke aan Bruce Lee is dat het mogelijk is om een tweede speler in de huid te laten kruipen van de computer. Als Bruce Lee zijnde vecht je dan niet alleen meer tegen de AI, maar ook tegen een real life tegenstander.

De game is divers en naar Commodore 64 normen ook nog aardig uitgebreid. Inmiddels lukt het me de game in een half uurtje uit te spelen, maar als je nieuw bent gaat dit je zeker niet zomaar even lukken. Met Bruce Lee in gedachten, wat ook werd versterkt door de geweldige graphics van het openingsscherm, waande je je een echte Kung Fu specialist. De kleurrijke game en de diverse en uitdagende gameplay maakte van Bruce Lee één van mijn favoriete games. Nog altijd is het mijn go-to game. Eens in de zoveel tijd pak ik hem er weer bij en speel ik hem weer helemaal door. Dat Bruce Lee een goede game was, werd ook bevestigd door mijn ouders. Midden jaren 80 spraken zij met een oom en tante af om samen Bruce Lee te gaan spelen. En dit in de tijd dat video games vooral nog werd gezien als speelgoed. Ik vind het een knappe prestatie. Ik heb nog altijd herinneringen aan de manier waarop mijn moeder de joystick gebruikte. Namelijk als een Wii controller. Zij had blijkbaar het idee dat de hele joystick naar links moest, wilde je Bruce op het scherm naar links laten lopen. Hilarisch, en slechts een enkele van de vele mooie herinneringen aan deze game.

Een tijdje heeft toen het gamen bij mij op een lager pitje gestaan. Totdat ik het retrogamen ontdekte. En hoewel Bruce Lee in de loop der tijd werd vervangen door andere martial arts helden, had ik nog altijd mijn oude commodore 64 met bijbehorende tapes. Die bleken helaas geen van allen meer te werken. Maar ik zag Bruce Lee wel voorbij komen op een hoesje van zo’n cassettebandje. Inmiddels had ik geleerd om mijn PSP om te bouwen tot een waar emulatie beest. En zo kwam ik met een omweg weer terug bij onze Bruce Lee, wat ik bij het herbeleven opnieuw een geweldige game bleek te vinden.

En ik ben niet de enige fan. Bruce Lee wordt door velen gewaardeerd en wordt gezien als één van de betere, zo niet de beste Commodore 64 game. Zie maar eens een top 10 lijstje te vinden op het internet, waar hij niet in staat. Het zal dan ook niemand verbazen dat ik ontzettend blij was om te ontdekken dat in 2013 één van deze fans, Bruno Marcos, een spirituele opvolger van de game heeft gemaakt. En in 2014, 30 jaar na de originele release, vond deze game een weg naar de originele Commodore 64 hardware. Toen ik het bestaan van deze game ontdekte, dook ik er direct op!

Wat je krijgt met een Bruce Lee II, is niet zomaar het product van een fan. Het is een volledig nieuwe game. De game heeft vergelijkbare graphics en is ontzettend trouw aan de originele versie. Wel krijg je compleet nieuwe schermen en dus een compleet nieuwe game. Dit is ook de eerste (en enige) game, waarin we Bruce Lee kunnen laten zwemmen. Leuk detail is dat je vijanden er geheel nieuw uitzien. De ninja is voorzien van nieuwe kleding en yamo is vervangen door een bokser met een afro kapsel. Na de originele game zo vaak gespeeld te hebben, eigenaardig om te zien, maar wel een geniale zet. De game is dus gemaakt volgens de regels van de originele game, maar het is wel een stap omhoog qua moeilijkheidsgraad. Maar dat is natuurlijk ook precies wat je wilt: meer uitdaging. Deze game is net iets langer dan het origineel en gaat je echt wel meer tijd kosten om uit te spelen. Het heeft even geduurd, maar deze is uiteraard inmiddels ook door mij uitgespeeld. Een geweldige game en een waardige opvolger van het origineel.

En het verhaal is hiermee nog niet eens ten einde. Want in 2019 komt Vidar Bang, in de scène beter bekend als DMX, met nóg een opvolger. Dit keer draagt de game de naam Bruce Lee: Return of Fury. Wederom krijgen we een game met dezelfde basis principes en graphics, maar dan weer met compleet nieuwe levels. Hier en daar met een uitstapje naar originele schermen uit de oorspronkelijke game. De game zit sowieso vol met hints naar het origineel, welke voor de kenner makkelijk te herkennen zouden moeten zijn. Dit geeft de game ondanks het feit dat het een nieuwe game is, een extra lading nostalgie. De tegenstanders zijn weer de vertrouwde ninja en yamo.

Wat deze game met Bruce Lee II gemeen heeft, is dat er wederom een sprong wordt gemaakt qua moeilijkheidsniveau. Ik zou zelfs bijna zo ver willen gaan te stellen, dat dit de eerste precision platformer op de commodore 64 ooit is. Ik heb ook deze recentelijk uitgespeeld, maar de eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat dit me wel alleen met behulp van de nodige save states gelukt is. Sommige acties die je moet doen vereisen zoveel timing dat je geregeld de fout in gaat. De vijanden spawnen ook vrijwel direct en wat een hele goede vooruitgang is in deze game: ze staan nooit op je te wachten. Voorheen was het zo, dat als jij boven op een platform stond, en je vijanden lager in het scherm, ze stil gingen staan wachten op wat jij ging doen. Dat is er niet meer bij! Ze rennen nu doodleuk het scherm uit, om vervolgens weer opnieuw te spawnen boven in het scherm. Daardoor is de druk die ze met zich meebrengen voortdurend aanwezig.

Een van de minpunten van het origineel, is het eindgevecht. Als je vanaf de start meteen naar rechts rent, heb je al gewonnen. Dat vereist natuurlijk weinig skills. In deze versie is er gelukkig sprake van een heuse boss fight! Het vereist even het doorkrijgen van de juiste timing, en het verzamelen van een aantal lampionnen, voor je de game daadwerkelijk hebt verslagen. Met Return of the Fury worden de fans wederom op hun wenken bediend. In essentie dezelfde game, maar dan wel met nieuwe schermen, nieuwe uitdagingen en hogere moeilijkheidsgraad. Ik heb er van genoten en ik ga zeker nog voor het uitspelen van de game zonder save states.

Het succes van Bruce Lee begon in het westen met de film Enter the Dragon. Helaas overleed Bruce Lee erg jong, slechts drie weken voor de première van de film. Dit betekent dat hij dit succes zelf nooit mee heeft kunnen maken. Helaas heeft hij ook zijn eigen film Game of Death hierdoor niet kunnen afmaken, alhoewel hij tot kort voor zijn dood nog altijd bezig was met het maken van de plannen daarvoor. Het is een knappe prestatie dat iemand in zo’n korte tijd zo’n status heeft weten te bereiken. Ik denk dat vandaag de dag velen nog altijd weten wie Bruce Lee is en mede dankzij de retro gaming scene zal Bruce Lee nog lange tijd voor velen een icoon blijven!

Bruce Lee Games: een overzicht.
Bruce Lee is uiteraard niet alleen verschenen op de Commodore 64. In de jaren 80 werd de game uitgebracht op vrijwel elk actueel systeem. In 2008 wordt Ultimate Bruce Lee uitgebracht voor Windows. Het is een remake van de originele game. De graphics zijn aangepast aan de huidige tijd, maar de game geeft je ook de mogelijkheid andere stijlen te gebruiken, waaronder de originele game en een speciale “Tron” uitvoering.

In 1989 wordt Bruce Lee Lives uitgebracht voor MS-DOS. Een fighter / beat ‘em up, die bij niet veel mensen zal zijn blijven hangen. Maar snel door naar de volgende.

In 1993 werd de film Dragon: The Bruce Lee story uitgebracht. Er werd uiteraard een game gemaakt, geïnspireerd op de film. Als eerste op de Sega Mega Drive, maar er volgde ook ports voor de Game Gear, Master System, Atari Jaguar en de Super Nintendo. Een niet al te originele fighter die een oppervlakkig verhaal kent, losjes gebaseerd op de film.

In 2002 komt Bruce Lee: Quest of the Dragon exclusief uit op de Microsoft Xbox. Een beat em up waarvan men vooraf hoge verwachtingen had, die de game echter helaas nooit heeft waar kunnen maken. Je vindt de game nu vooral in lijstjes van slechtste games ooit gemaakt…

In 2003 brengt Nintendo Bruce Lee naar de Gameboy Advance onder de naam Bruce Lee: Return of the Legend. Wederom een beat ‘em up, maar in dit geval eentje die een stuk beter werd ontvangen. Voor fans van het genre zeker een game om op te pikken.

Verder is Bruce Lee in diverse games een unlockable character, kun je in weer andere games Bruce Lee skins aanschaffen en dan is er nog de wereld van mobile gaming, waarin Bruce Lee ook van alles behalve een vreemde is. Voor de echte fan: zoek in jouw app store maar eens op Bruce Lee. Je zult allicht iets vinden!

Als laatste, de film Game of Death is nooit afgemaakt en uitgebracht. Wel is er aardig wat materiaal geschoten. Mocht je interesse hebben in deze beelden, bekijk dan de documentaire Bruce Lee: A Warrior’s Journey. Hier zijn de beelden in opgenomen en geven je een inkijkje in hoe de film had kúnnen zijn.