Tegenwoordig zien veel gamers in EA een zielloos bedrijf dat alleen maar andere uitgevers opkoopt, de ene na de andere sequel eruit gooit en elke franchise uitpimpt alsof dat de enige manier is om geld te verdienen. Een bedrijf waar creativiteit een weinig stille dood lijkt te sterven en waar eenheidsworst regeert. Of dat zo is is voer voor een ander artikel. Ik wil juist even teruggaan naar de tijd toen EA nog een kleine uitgever was waar idealen, programmeurs en creativiteit hoog in het vaandel stonden.
“De programmeurs zien hun projecten niet simpelweg als een product, maar als kunstwerkjes.”
Er was eens… een jonge energieke medewerker van Apple. We schrijven 1978 en we hebben het nu eens niet over Steve Jobs, maar over Trip Hawkins, en man die net als Jobs ook ideeën heeft. De eerste jaren kan hij zijn ei aardig kwijt bij Apple, maar in 1982 zoekt hij kapitaal voor zijn eigen start-up: Amazin’ Software. Uiteindelijk begint hij in een klein zijkamertje van een investeringsmaatschappij een eigen bedrijf, en neemt hij enkele getrouwen van Apple mee. Oud-collega’s, studiegenoten… Trip’s contacten in het wereldje zijn groot. Jeff Burton komt over van Atari, en na en half jaar werken er 11 man voor het beginnende bedrijfje. Een nieuwe werkplek volgt. De eerste medewerkers zijn geen fan van de naam Amazin’ Software, en men verandert de naam in Electronic Arts.
De naam Electronic Arts staat ook voor de visie van het bedrijf. De programmeurs zien hun projecten niet simpelweg als een product, maar als kunstwerkjes. De eerste reclames, doosjes en boekjes die bij een spel uitkomen doen denken aan platenhoezen uit die tijd. De medewerkers van EA poseren op foto’s als bandleden van 70’s rockbands en de krijgen credit voor het werk wat ze in een project hebben gestoken. Het gaat hier niet om werknemers, maar om kunstenaars die origineel werk proberen af te leveren. Het bedrijf bleef groeien en niemand minder dan Apple gigant Steve Wozniak kreeg een plek in het bestuur. Inventiviteit staat dan nog hoog in het vaandel.
Bekende titels uit die tijd zijn het experimentele M.U.L.E., Pinball Construction Set en het door mij geliefde Murder on the Zinderneuf. EA wist een reputatie te krijgen voor kwaliteit door de coole en slimme advertenties waar de Apple achtergrond in doorschemerde. Één van de eerste slogans was “We see farther“, en zette de uitgever niet neer als een simpele spelletjesmaker, maar als een innovatief onderdeel van de toekomst. Een onderdeel waar kinderen en stiekem ook hun ouders wel deel van wilden zijn. EA timmerde vervolgens verder aan de weg met titels als The Seven Cities of Gold en Skyfox. Ook gaven ze bekende titels van andere uitgevers uit zoals The Bard’s Tale.
In het midden van de jaren ’80 begon EA hard in te zetten op de Commodore Amiga. Trip Hawkins zag het potentieel van de machine. Commodore was niet alleen simpelweg heel blij met deze 3th party support, ze hadden EA al voor de launch van de nodige apparatuur voorzien om spellen te produceren voor dit systeem. Dit leverde naast spelletjes ook muzikale en tekenprogramma’s op. De Amiga was alles was EA op dat moment wilde uitstralen: grafisch superieur en de toekomst van homecomputers.
De eerste grote stappen naar werelddominantie moesten echter nog komen. Belangrijke stappen werden gezet in 1984. Hawkins benaderde toen oud-manager en commentator John Madden voor een licentie. Hawkins maakte ooit een American Football simulatie die door de enorme complexiteit van de gameplay (het was grotendeels een spel vol data-analyse) niet aansloeg. Madden wilde wel meewerken, maar alleen als de game in de buurt kwam van the real thing. Sportspellen moesten in die tijd door beperkte hardware vaak offers brengen: minder veldspelers, minder regels… Madden eiste dat American Footbal speelbaar zou zijn zoals in het echt, een enorme uitdaging voor de programmeurs.
Het zou uiteindelijk drie jaar duren voor de eerste John Madden game het levenslicht zag. Veel andere games zouden allang geschrapt zijn, maar Hawkins wilde zijn liefdeskindje niet opgeven. Uiteindelijk zou de Madden-serie een succes worden dat tot de dag van vandaag voortduurt. Trip Hawkins liep er niet direct mee te koop, maar veel van de succesvolle EA Games in de beginperiode kwamen uit zijn koker. EA Sports werd een speciale lijn van sportspellen die enorm veel succes hadden. Dit deden ze door de namen van bekende sporters zoals Julius Erving, Larry Bird en Michael Jordan binnen te halen. Jordan vs. Bird One on One is een echte klassieker. Earl Weaver Baseball bleek ook een succes, mede doordat de bewegingen en spelsituaties realistisch overkwamen.
In de jaren ’90 stoomde de EA trein door, ook na het vertrek van Trip Hawkins. Hawkins zette een nieuw bedrijf op: 3DO. Niet alleen bleef men zelf prima titels uitbrengen, ook publiceerde men bekende titels van kleinere uitgevers. Skate or Die, Ski or Die, LHX Attack Chopper, Bulls vs Lakers, F22 Interceptor, Road Rash, Desert Strike, FIFA Soccer… allemaal titels die hun steentje bijdroegen om van EA de gigant te maken die het nu is. Tegenwoordig staat het bedrijf vooral in een negatief daglicht omdat ze niet alleen de allergrootste zijn, maar ook vooral kleine uitgevers zouden kopen en kapot maken, profiteren van hun succes en bekende franchises goedkoop zouden uitmelken. Hoe dan ook, het begon ooit met idealen en staat voor mij ook symbool voor de spannende begindagen van gaming.
Geef als eerste een reactie