Atari is een naam die voor altijd gezien zal worden als een belangrijk deel van de gamegeschiedenis, ook al heeft deze maatschappij de laatste decennia eigenlijk nauwelijks echt succes gehad. De eerste jaren van het bestaan bracht deze maatschappij meerdere consoles op de markt, en in deze special zetten we de voornaamste voorbeelden op een rijtje. De homecomputers zullen in dit artikel ontbreken, wellicht dat ik daar binnenkort aan toe kom.
Atari VCS 2600
Hier begon het in 1977 mee, een cartridge-systeem dat relatief betaalbaar was en direct enkele interessante titels op de markt wist te brengen. De 2600 was niet vanaf minuut 1 een succes, het veroverde de markt stukje bij beetje. Destijds werd de markt overspoelt met pong-klonen en primitieve systemen die allemaal min of meer dezelfde spellen uitbrachten. Atari wist echter een link te leggen tussen de games die jongeren in de arcadehallen speelden. De Killer-app waardoor iedereen een Atari wilde hebben werd Space Invaders. De competitie werd compleet weggevaagd, zelfs een beter systeem als de Intellivision legde het af. Helaas had het succes ook een keerzijde, Atari werd arrogant en koos steeds meer voor kwantiteit in plaats van kwaliteit. De markt raakte verzadigt, en matige releases zoals Pac-Man en E.T. deden het vertrouwen van de consument geen goed. De videogame crash van 1983 was een direct gevolg. Toch zou de 2600 nog tot begin jaren ’90 support krijgen.
Atari VCS 5200
In 1982 waren er inmiddels genoeg systemen die betere graphics konden produceren tov de Atari 2600. Intellivision en Coleco Vision (deze laatste kwam ook uit in 1982) waren qua beeld en geluid superieur, en Atari besloot terug te vechten met een nieuwe console. Een proefmodel van de VCS 2700 werd op een zijspoor gezet, en Atari kwam met de 5200. Hier maakte Atari echter een flink aantal grote blunders. Het systeem was niet compatibel met de enorme voorraad aan 2600 games. De games die uitkwamen waren voor een groot deel weinig spectaculaire updates van het origineel. Waar Coleco een mooie versie van Donkey Kong meeleverde als je een console kocht moesten Atari liefhebbers het doen met… Super Breakout; een amper verbeterde versie van een game uit 1978… Verder was het systeem lomp groot en waren de controllers rampzalig en breekbaar. De nagel aan de doodskist was het feit dat men amper twee jaar later al de 7800 aankondigde.
Atari VCS 7800
Terwijl Nintendo (en in mindere mate SEGA) met zijn 8bit console de markt over nam weigerde Atari op te geven. In 1984 werd de 7800 al aangekondigd, maar door overname-perikelen kwam het product op de plank te liggen. De console en de eerste launch games lagen vervolgens twee jaar stof te vangen terwijl diverse partijen bleven ruziën over complexe zaken rond de overname. Eind 1986 begin 87 gooide men het apparaatje alsnog op de markt. Er was weinig tot geen geld voor reclame, en het systeem en de launch games waren in 1984 nog je van het, maar in 1987 hadden gamers inmiddels kennis gemaakt met Mario Bros. en verwachtten meer. De Console voerde vervolgens enkele jaren een kansloze strijd om een klein marktaandeel te veroveren. Er kwamen slechts 59 officiële games voor het systeem uit, meestal moderne bewerkingen van oude klassiekers. Het systeem was wel compatibel met 2600 games.
Atari XEGS
De Homecomputers van Atari waren wel redelijk succesvol, en Atari deed een poging de console markt te veroveren door een hybride van console en homecomputer uit te brengen. de XEGS kwam uit in 1987 naast de NES en de Master System, maar ook samen met de 7800, op zijn zachtst gezegd geen gelukkige zet. Het marketingbudget van Atari was al belachelijk krap, zeker voor twee systemen. In feite was de XEGS eigenlijk een Atari XE zonder toetsenbord. Dit Toetsenbord kon je samen met een light-gun aanschaffen in wat Atari een luxe editie doopte. Het idee was om de overgang van gameconsole naar homecomputer makkelijker te maken voor jongeren die iets meer wilden dan gamen alleen. Rond kerst verkocht Atari er direct 100.000, maar het systeem had toch een imagoprobleem. Homecomputer liefhebbers namen het niet serieus, en als gamesysteem bleef het achter bij Nintendo. Sega kwam al vrij rap met een 16bit console, en Atari beet wederom in het stof.
Atari Lynx
Ik weet nog goed dat ik ergens in 1990 in Assen de Bart Smit instapte en helemaal verrast werd door een demodisplay van een Atari Lynx met California Games. Dat deze Epyx klassieker er op speelde was passend, want Epyx stond aan de wieg van dit systeem. De Atari Lynx werd namelijk oorspronkelijk door Epyx ontwikkeld als de Handy Game. In 1986 werden twee voormalige Amiga-medewerkers, R.J. Mical en Dave Needle, gevraagd door een voormalig manager bij Amiga, David Morse, om een portable spelsysteem te ontwerpen. Epyx had niet de cash om het apparaatje te produceren en zocht toenadering tot andere uitgevers. Nintendo en Sega weigerden, maar Atari hapte toe. De Lynx kwam iets na de Game Boy op de markt en was krachtiger dan Nintendo’s handheld. Maar de enorme keus aan toptitels en zuiniger batterijenverbruik zorgden ervoor dat de Game Boy enorm populair werd. Door de val van Atari eindigde de support voor het systeem mid jaren 90. Doordat iedereen tegenwoordig licentievrij voor de Lynx mag produceren is er een aardige homebrew community.
Atari Jaguar
Atari’s laatste gok op de consolemarkt. Met een een agressieve reclameslogan (Do the Math) probeerde Atari de BIT-wars te winnen met de claim dat de Atari 64Bits had. Vier keer zo sterk als de Mega Drive en Super Nintendo! Aanvankelijk (1988-1991) produceerde Atari een 32 bits systeem genaamd de Panther, maar die productie werd gestaakt zodat men zich op de Jaguar kon richten. De Panther was bedoeld om te concurreren met de bestaande consoles. Maar aangezien uitgevers als 3DO en Sega al met de volgende stap bezig waren wilde Atari niet achterblijven. Het resultaat was een machine die niet aantoonbaar een enorme vooruitgang was. Het systeem was zeker in staat tot fraaie 2D games, maar qua 3D games viel het allemaal enorm tegen. Bovendien was het voor uitgevers erg complex om op te werken. Er waren geruchten dat Mortal Kombat 3 exclusief op het systeem zou komen, maar dit bleek uiteindelijk niet het geval. Tegenvallende 3th party support, gebrek aan promotie en de teloorgang van Atari zorgden ervoor dat het systeem midden jaren ’90 een stille dood stierf. Het systeem heeft tegenwoordig een aardige cultstatus in de homebrew community.
Geef als eerste een reactie